Kompostownik w domu – od czego zacząć?

Kompostowanie w domu staje się coraz popularniejsze, a założenie kompostownika to doskonały sposób na zmniejszenie ilości odpadów i uzyskanie wartościowego nawozu. Zanim jednak zdecydujemy się na stworzenie kompostownika, warto poznać kilka podstawowych zasad, które zapewnią sukces w tym ekologicznym przedsięwzięciu. W tej sekcji przedstawimy szczegółowy przewodnik, który pomoże Ci rozpocząć kompostowanie w domu.

1. Wybór odpowiedniego miejsca na kompostownik

Podstawowym krokiem przy zakładaniu kompostownika w domu jest wybór odpowiedniego miejsca. Należy zadbać o to, aby przestrzeń była dobrze wentylowana, łatwo dostępna i oddzielona od innych elementów, które mogą się zabrudzić. Najczęściej wybieranym miejscem jest balkon, podwórko lub ogród, gdzie kompostownik nie będzie przeszkadzał w codziennym użytkowaniu przestrzeni.

• Balkon – jeśli nie masz dostępu do ogrodu, balkon jest dobrym wyborem. Kompostownik musi być wystarczająco mały, by zmieścił się w wyznaczonym miejscu.
• Ogród – to najczęstsza lokalizacja dla kompostowników. Kompostownik powinien znajdować się w zacienionym miejscu, aby uniknąć nadmiernego wysychania materiału.
• Piwnica – w chłodniejszych miejscach można ustawić kompostownik w piwnicy, pod warunkiem, że zapewniona będzie odpowiednia wentylacja.

2. Wybór odpowiedniego typu kompostownika

Na rynku dostępne są różne rodzaje kompostowników, które różnią się pod względem materiału, konstrukcji i pojemności. Możesz wybrać kompostownik gotowy lub wykonać go samodzielnie. W zależności od przestrzeni i indywidualnych potrzeb, dobierz odpowiedni typ:

• Kompostownik drewniany – naturalny i estetyczny wybór, który dobrze wpisuje się w ogródkową przestrzeń.
• Kompostownik z palet – tani i szybki sposób na stworzenie kompostownika. Możesz łatwo zrobić go samodzielnie.
• Kompostownik plastikowy – trwały i odporny na warunki atmosferyczne, jednak może być mniej estetyczny.
• Kompostownik metalowy – odporny na gryzonie, ale może być droższy.

3. Jakie odpady można kompostować?

Kompostowanie polega na rozkładzie odpadów organicznych. Ważne jest, aby do kompostownika wrzucać odpowiednie materiały. Oto lista rzeczy, które idealnie nadają się do kompostowania:

• Resztki owoców i warzyw, np. obierki, skórki, pestki.
• Fusy z kawy i herbaty.
• Skorupki jaj.
• Liście, trawa, drobne gałązki.
• Cięte kwiaty, rośliny domowe.

Warto pamiętać, że nie wszystkie odpady nadają się do kompostowania. Należy unikać mięsa, tłuszczy, nabiału, odpadów z chemikaliami oraz cytrusów, które mogą zawierać pestycydy.

4. Jak dbać o kompost?

Aby proces kompostowania przebiegał efektywnie, ważne jest utrzymanie odpowiednich warunków. Kompost musi mieć dostęp do powietrza, dlatego warto regularnie mieszać materiał w kompostowniku. Dodatkowo, należy dbać o odpowiednią wilgotność – materiał nie może być ani za suchy, ani za mokry. Jeśli zauważymy nadmiar wilgoci, warto dodać suche materiały, takie jak liście, słoma czy trociny. Innym sposobem na poprawienie jakości kompostu jest dodanie bakterii probiotycznych, które wspomagają rozkład odpadów. Można je kupić w sklepach ogrodniczych. Dodatkowo, niektóre osoby decydują się na dodanie dżdżownic, które przyspieszają proces kompostowania i poprawiają strukturę kompostu.

5. Wybór odpowiedniego pojemnika do kompostowania

Jeśli zdecydujemy się na kompostownik w postaci pojemnika, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych aspektów:

• Wentylacja – kompostownik musi mieć odpowiednie otwory wentylacyjne, aby zapewnić dostęp powietrza.
• Filtr węglowy – zapobiega nieprzyjemnym zapachom.
• Zakrycie – warto, aby pojemnik był przykryty, co ochroni kompost przed nadmiernym deszczem.

Odpowiednio dobrany pojemnik przyspieszy proces kompostowania i pomoże w utrzymaniu higieny w domu.

Jakie metody kompostowania wybrać – tradycyjne, wermikompostowanie, czy bokashi?

Kompostowanie to naturalny proces przetwarzania odpadów organicznych na cenny nawóz, który wzbogaca glebę i wspiera ekologiczne ogrodnictwo. Wybór odpowiedniej metody kompostowania zależy od wielu czynników, takich jak dostępna przestrzeń, czas oraz rodzaj odpadów, które chcemy poddać recyklingowi. W tym artykule porównamy trzy popularne metody kompostowania: tradycyjne kompostowanie, wermikompostowanie oraz bokashi, pomagając Ci wybrać najlepszą opcję do Twojego domu i ogrodu.

1. Tradycyjne kompostowanie – naturalna metoda, której nie trzeba się bać

Tradycyjne kompostowanie to metoda, która polega na gromadzeniu odpadów organicznych w specjalnym pojemniku lub na stosie na ziemi, gdzie naturalne mikroorganizmy rozkładają materię organiczną. Jest to najstarsza i najczęściej wybierana forma kompostowania w domach, ogrodach i na działkach. Aby osiągnąć najlepsze efekty, należy zadbać o odpowiednie proporcje materiałów „zielonych” (bogatych w azot, np. resztki owoców, warzyw, trawa) i „brązowych” (bogatych w węgiel, np. suche liście, słoma, papier). Ważnym elementem jest również regularne mieszanie kompostu, by zapewnić odpowiednią wentylację i przyspieszyć proces rozkładu. Zalety tradycyjnego kompostowania:

• Wymaga niewielkich nakładów finansowych – wystarczy przestrzeń w ogrodzie.
• Generuje kompost o wysokiej jakości, który doskonale wzbogaca glebę.
• Jest metodą stosunkowo prostą, odpowiednią do większych ilości odpadów organicznych.

Wady tradycyjnego kompostowania:

• Może wymagać sporo czasu – rozkład materiałów trwa od kilku miesięcy do roku.
• Potrzebuje odpowiednich warunków pogodowych – nie jest najlepszą opcją w zimie.
• Może przyciągać szkodniki, takie jak muszki owocówki, jeśli nie zadbamy o higienę procesu.

2. Wermikompostowanie – kompostowanie z pomocą dżdżownic

Wermikompostowanie to metoda, w której dżdżownice kalifornijskie odgrywają kluczową rolę w rozkładzie odpadów organicznych. Ten proces jest bardzo efektywny i stosunkowo szybki, ponieważ dżdżownice przetwarzają odpady w kompost w ciągu kilku miesięcy. Wermikompostowanie jest szczególnie polecane dla osób, które chcą kompostować odpady kuchenne, takie jak obierki z warzyw, fusy z kawy czy skorupki jajek. Wystarczy stworzyć specjalny pojemnik z dżdżownicami, w którym odpady będą rozkładane w optymalnych warunkach. Zalety wermikompostowania:

• Bardzo szybki proces – kompost można uzyskać już po 3-4 miesiącach.
• Odpady organiczne, które trudno kompostować tradycyjnie, takie jak resztki z kuchni, są łatwiejsze do przerobienia.
• Wytwarza bogaty w składniki odżywcze kompost, który jest idealny dla roślin domowych i ogrodowych.

Wady wermikompostowania:

• Wymaga specjalistycznego pojemnika oraz odpowiednich warunków (temperatura, wilgotność).
• Wymaga regularnej opieki nad dżdżownicami.
• Nie jest idealnym rozwiązaniem dla dużych ilości odpadów organicznych.

3. Bokashi – fermentacja odpadów w zamkniętym pojemniku

Bokashi to nowoczesna metoda kompostowania, która polega na fermentacji odpadów organicznych w specjalnym pojemniku. W tym procesie nie zachodzi klasyczny rozkład, jak w tradycyjnym kompostowaniu, ale fermentacja, która pozwala na szybkie przekształcenie odpadów w wartościowy materiał. Bokashi jest metodą idealną do kuchni, ponieważ można kompostować nawet mięso, nabiał i resztki gotowane, które są trudne do przetworzenia tradycyjnie. Cały proces przebiega w zamkniętym pojemniku, co zapobiega powstawaniu nieprzyjemnych zapachów i przyciąganiu szkodników. Zalety bokashi:

• Możliwość kompostowania szerokiego zakresu odpadów, w tym resztek kuchennych, które nie nadają się do tradycyjnego kompostowania.
• Bardzo szybki proces – odpady są gotowe do użycia w ciągu 2-4 tygodni.
• Metoda ta nie wymaga dużej przestrzeni – idealna do mieszkań i małych ogrodów.

Wady bokashi:

• Proces fermentacji może powodować specyficzny zapach, zwłaszcza jeśli nie jest przeprowadzany poprawnie.
• Potrzebuje specjalnego pojemnika i startera mikroorganizmów.
• Gotowy kompost wymaga przełożenia do tradycyjnego kompostownika lub ziemi, aby zakończyć proces przekształcania.

Wybór odpowiedniej metody kompostowania

Wybór metody kompostowania zależy od wielu czynników, takich jak dostępna przestrzeń, czas oraz rodzaj odpadów. Jeśli masz sporo miejsca w ogrodzie i chcesz kompostować większe ilości odpadów, tradycyjne kompostowanie będzie najlepszym rozwiązaniem. Z kolei wermikompostowanie to świetna opcja dla osób, które mają mniejszą przestrzeń i chcą kompostować odpady kuchenne w szybki sposób. Bokashi natomiast to rozwiązanie dla tych, którzy chcą kompostować różnorodne odpady w zamkniętym pojemniku, nawet w mieszkaniu. Wybór metody zależy od Twoich potrzeb i warunków, w jakich chcesz prowadzić kompostowanie.

Jakie odpady możesz wrzucać do kompostownika?

Kompostowanie to jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów zarządzania odpadami organicznymi, jednocześnie dbając o środowisko i poprawiając jakość gleby w ogrodzie. Jednak nie wszystkie odpady nadają się do tego procesu. Zanim zaczniemy wrzucać odpady do kompostownika, warto wiedzieć, które z nich są odpowiednie, a które mogą zakłócić proces kompostowania. W tym artykule przedstawiamy, co możesz bezpiecznie umieścić w kompostowniku, aby uzyskać wartościowy nawóz.

1. Odpady roślinne z ogrodu

Najczęściej kompostowane odpady to resztki roślinne, które powstają w ogrodzie. To właśnie one stanowią główny składnik kompostu. Możesz wrzucać do kompostownika:

• Opadłe liście – liście z drzew liściastych to doskonały materiał kompostowy, zwłaszcza w okresie jesiennym. Należy jednak unikać liści roślin zimozielonych, które zawierają substancje spowalniające rozkład.
• Skoszoną trawę – świeża trawa jest bogata w azot, co pomaga w przyspieszeniu procesu kompostowania.
• Chwasty – pozbawione nasion, oczywiście. Chwasty bez nasion nie powinny stanowić zagrożenia, jednak jeśli zawierają nasiona, mogą się one rozprzestrzenić w ogrodzie.
• Rozdrobnione gałęzie – drobne gałązki można dodać do kompostu, ale muszą być dobrze rozdrobnione, ponieważ większe gałęzie rozkładają się dłużej.

Te odpady, bogate w substancje organiczne, będą doskonałym źródłem materii organicznej, która wzbogaci Twój kompost. Jednak pamiętaj, aby zachować równowagę między odpadami bogatymi w azot (zielone odpady) i węgiel (suche liście, gałęzie), aby kompost miał odpowiednią strukturę.

2. Odpady kuchenne – resztki warzyw i owoców

Do kompostownika można również wrzucać różnorodne odpady kuchenne, takie jak:

• Obierki z warzyw i owoców – pozostałości po marchwi, ziemniakach, jabłkach, bananach i innych owocach i warzywach.
• Resztki owoców – przejrzałe lub nadgniłe owoce są doskonałym materiałem do kompostowania, ponieważ zawierają dużo wody i substancji odżywczych.
• Skorupki jajek – rozdrobnione skorupki jajek dostarczają wapnia, który wspomaga zdrowy rozwój roślin.

Resztki warzyw i owoców są doskonałym źródłem azotu, co przyspiesza proces kompostowania. Należy jednak pamiętać, aby unikać resztek produktów, które zawierają sól lub ocet, ponieważ mogą one zakłócić równowagę mikroorganizmów w kompoście, a także przyciągać niepożądane zwierzęta.

3. Odpady organiczne z innych źródeł

Do kompostownika można także wrzucać inne odpady organiczne, które nie są pochodzenia roślinnego. Należą do nich:

• Popiół z kominka – popiół z drewna (bez dodatków chemicznych) jest dobrym źródłem węgla, który poprawia strukturę kompostu.
• Rozdrobnione resztki papieru – najlepiej niezadrukowany papier, karton lub tekturę. Są to materiały bogate w węgiel, które pomagają utrzymać odpowiednią równowagę w kompoście.
• Trochę mchu lub glonów z oczka wodnego – te odpady dostarczają materiału bogatego w azot i przyspieszają proces rozkładu.

Te odpady, podobnie jak resztki roślinne, pomagają w uzyskaniu wartościowego kompostu. Ważne jest, aby nie wrzucać do kompostownika materiałów, które mogą zawierać chemikalia, takie jak farby, kleje, czy zadrukowany papier, ponieważ mogą one zniszczyć równowagę ekologiczną.

4. Co należy unikać w kompostowniku?

Chociaż wiele odpadów jest odpowiednich do kompostowania, istnieją również materiały, które zdecydowanie należy unikać. Do najczęściej wskazywanych należą:

• Mięso i kości – odpady mięsne przyciągają niepożądane zwierzęta i powodują nieprzyjemne zapachy.
• Produkty mleczne – ser, masło czy jogurty mogą przyciągać robaki i powodować gnój.
• Cytrusy – skórki cytrusów są nasycone pestycydami, które mogą zaszkodzić mikroorganizmom w kompoście.
• Rośliny chore i zainfekowane – rośliny z chorobami mogą przenosić infekcje do kompostu, co może skutkować ich dalszym rozprzestrzenianiem się w ogrodzie.
• Śmieci nieorganiczne – do kompostownika nie wolno wrzucać plastiku, szkła, metalu, ani innych materiałów sztucznych.

Unikanie tych odpadów zapewni, że kompost będzie zdrowy i skuteczny, a także unikniesz nieprzyjemnych zapachów i problemów związanych z niechcianymi gośćmi w kompostowniku.

Jakie są korzyści z kompostowania w domu?

Kompostowanie w domu to coraz bardziej popularna praktyka, która przynosi korzyści zarówno środowisku, jak i samym domownikom. Choć proces ten jest prosty, wymaga pewnej wiedzy, by uzyskać najlepsze efekty. W tej sekcji przyjrzymy się korzyściom płynącym z kompostowania w domu oraz temu, jak może to wpłynąć na nasze otoczenie, portfel i zdrowie gleby.

Korzyści ekologiczne z kompostowania

Kompostowanie to jedno z najskuteczniejszych działań, które możesz podjąć, aby zmniejszyć swój ślad węglowy i przyczynić się do ochrony środowiska. Oto główne powody, dla których warto założyć kompostownik w swoim domu:

• Redukcja odpadów organicznych: Kompostowanie pozwala na redukcję ilości odpadów, które trafiają na wysypiska śmieci. Resztki jedzenia, trawa, liście i inne odpady organiczne stanowią znaczną część odpadów domowych. Dzięki kompostowaniu zmniejszamy ich objętość i wpływ na środowisko.
• Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych: Odpady organiczne na wysypiskach, bez dostępu do powietrza, uwalniają metan, który jest jednym z gazów cieplarnianych. Kompostowanie zapobiega tej emisji, ponieważ rozkład odbywa się w warunkach tlenowych.
• Ochrona zasobów naturalnych: Dzięki kompostowaniu zmniejszamy zapotrzebowanie na nawozy sztuczne, które często pochodzą z zasobów naturalnych, takich jak fosforyty, a ich wydobycie jest szkodliwe dla środowiska.

Korzyści ekonomiczne

Kompostowanie w domu to również świetny sposób na oszczędności. Choć początkowe inwestycje, jak zakup pojemników na kompost czy narzędzi, mogą wydawać się kosztowne, w dłuższej perspektywie kompostowanie może przynieść realne korzyści finansowe.

• Oszczędność na nawozach: Kompost to doskonały nawóz naturalny, który możesz stosować w ogrodzie. Dzięki niemu nie musisz kupować drogich nawozów chemicznych, co pozwala zaoszczędzić sporo pieniędzy.
• Zmniejszenie kosztów wywozu odpadów: Mniejsza ilość odpadów organicznych to również mniej odpadów do wywozu, co może przełożyć się na mniejsze opłaty za śmieci. W niektórych miastach można otrzymać nawet zniżki na wywóz odpadów za kompostowanie.
• Lepsza gleba, lepsze plony: Jeśli posiadasz ogród, kompost sprawi, że twoja gleba stanie się bardziej żyzna, co przełoży się na lepsze plony roślin, w tym warzyw i owoców. Dzięki temu, będziesz w stanie zmniejszyć wydatki na kupowanie świeżych produktów.

Korzyści dla zdrowia gleby

Kompostowanie nie tylko sprzyja środowisku, ale także poprawia jakość gleby. Gleba wzbogacona kompostem staje się bardziej żyzna i zdrowsza. Oto, w jaki sposób:

• Wzbogacenie gleby w składniki odżywcze: Kompost dostarcza glebie cennych mikroelementów i minerałów, które są niezbędne dla zdrowego wzrostu roślin. Dzięki temu, rośliny są bardziej odporne na choroby i szkodniki.
• Poprawa struktury gleby: Kompost sprawia, że gleba staje się bardziej przepuszczalna dla wody i powietrza, co zapobiega jej zbijaniu się. Taka gleba lepiej zatrzymuje wodę, co jest szczególnie ważne w okresach suszy.
• Wzrost bioróżnorodności: Dzięki kompostowi w glebie rozwija się mikroflora, która korzystnie wpływa na ekosystem. Bakterie i grzyby pomagają rozkładać materię organiczną, co poprawia jakość gleby i wspiera jej naturalne procesy.

Korzyści dla zdrowia i komfortu życia

Nie tylko środowisko i portfel zyskują na kompostowaniu – sam proces kompostowania ma również pozytywny wpływ na nasze zdrowie i komfort życia:

• Zmniejszenie ilości nieprzyjemnych zapachów: Kompostowanie w odpowiednich warunkach, z właściwymi proporcjami materiałów i regularnym mieszaniem, zapobiega powstawaniu nieprzyjemnych zapachów, które mogą występować przy odpadach organicznych.
• Lepsza jakość powietrza: Odpady organiczne, które nie są kompostowane, często gniją w zamkniętych pojemnikach, uwalniając nieprzyjemne gazy. Kompostowanie pozwala na kontrolowanie tych procesów i utrzymanie czystego powietrza w domu.
• Korzyści dla zdrowia psychicznego: Posiadanie kompostownika w domu to także forma kontaktu z naturą. Opieka nad kompostem może być relaksującą czynnością, która pomaga zredukować stres i poprawia samopoczucie.

Krok po kroku – jak zbudować kompostownik w domu?

Budowa kompostownika w domu to doskonały sposób na przetwarzanie odpadków organicznych i tworzenie wartościowego nawozu do ogrodu. Kompostowanie jest procesem ekologicznym, który pozwala na zmniejszenie ilości odpadów trafiających na wysypiska, a jednocześnie dostarcza cennego kompostu do nawożenia roślin. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przewodnik, który poprowadzi Cię przez cały proces budowy kompostownika krok po kroku.

1. Wybór odpowiedniego miejsca na kompostownik

Przed przystąpieniem do budowy kompostownika, należy odpowiednio dobrać jego lokalizację. Idealne miejsce powinno być zarówno funkcjonalne, jak i estetyczne. Wybierz miejsce w ogrodzie, które jest dobrze dostępne, ale jednocześnie nie rzuca się w oczy, aby nie zakłócało wyglądu przestrzeni. Kompostownik powinien być ustawiony na niezarośniętej ziemi, aby ułatwić przenikanie organizmów glebowych, takich jak dżdżownice, które wspomagają proces rozkładu. Pamiętaj, aby miejsce to było osłonięte od wiatru i nadmiernego nasłonecznienia, które mogą negatywnie wpłynąć na proces kompostowania. Możesz również pomyśleć o zasłonięciu kompostownika roślinami, takimi jak pnącza czy wysokie trawy, które dodatkowo poprawią estetykę ogrodu.

2. Materiały do budowy kompostownika

Do budowy kompostownika będziesz potrzebować kilku podstawowych materiałów. Najczęściej wykorzystywane są drewno, palety lub metal. Jeśli zdecydujesz się na drewniany kompostownik, upewnij się, że deski są odpowiednio grube (około 16 mm) i zabezpieczone impregnatem ochronnym, aby wytrzymały zmienne warunki atmosferyczne. Możesz również wykorzystać gotowe palety, które łatwo połączyć, tworząc stabilną konstrukcję. Inne materiały, takie jak siatka lub folia perforowana, mogą być użyte do wyłożenia wnętrza kompostownika, aby ułatwić przepływ powietrza. Niezależnie od wybranego materiału, pamiętaj o zachowaniu odpowiednich odstępów między deskami, aby umożliwić swobodny przepływ powietrza.

3. Budowa kompostownika

Po przygotowaniu odpowiednich materiałów, przystępujemy do samej budowy. Na początek ustaw pierwszą paletę lub deskę na ziemi – będzie to podstawa kompostownika. Następnie, przybij lub połącz kolejne elementy pionowo, tworząc ściany. Kompostownik może mieć różną wielkość, jednak optymalna wysokość to około 150 cm, a objętość nie powinna przekraczać 1-2 m³. Jeśli zależy Ci na funkcjonalności, możesz stworzyć kompostownik z trzema oddzielnymi komorami: jedną na świeży materiał, drugą na przemieszany kompost, a trzecią na dojrzały kompost gotowy do użycia. Jeśli masz ograniczoną przestrzeń, wystarczy jedno pomieszczenie. Pamiętaj, aby zadbać o stabilność konstrukcji, a także estetykę, np. poprzez pomalowanie drewna preparatem ochronnym lub wybór drewnianych paneli dekoracyjnych.

4. Przygotowanie podstawy kompostownika

Zanim zaczniesz wrzucać odpady organiczne, warto przygotować odpowiednią podstawę kompostownika. Na dnie kompostownika ułóż warstwę drenażową z pociętych gałązek lub małych kamieni. Ta warstwa pomoże w odprowadzaniu nadmiaru wilgoci, co jest kluczowe, aby uniknąć gnicia materiałów. Następnie na tej warstwie możesz rozłożyć ziemię ogrodową lub zeszłoroczny kompost, który zainicjuje proces kompostowania. Warstwy kompostu układaj na przemian, naprzemiennie z odpadkami roślinnymi, takimi jak obierki warzywne, liście czy trawa. Dobrze jest także mieszać warstwy co jakiś czas, aby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza i zapobiec gnilnym procesom. Pamiętaj, że kompostownik nie powinien być całkowicie szczelny – niech powietrze swobodnie przepływa między warstwami materiałów.

5. Utrzymanie i pielęgnacja kompostownika

Kompostowanie to proces, który wymaga uwagi, ale nie jest trudny w utrzymaniu. Ważne jest, aby co jakiś czas mieszać warstwy kompostu – najlepiej raz na 2-3 tygodnie. Dzięki temu zapewnisz odpowiedni dostęp powietrza, a proces rozkładu przyspieszy. Dodatkowo, pamiętaj o odpowiedniej wilgotności kompostu. Zbyt suchy kompost będzie się rozkładał zbyt wolno, natomiast zbyt wilgotny może zacząć gnić. Jeśli zauważysz, że kompost jest zbyt suchy, wystarczy go podlać wodą, a w przypadku nadmiaru wilgoci – dodać więcej suchych materiałów, takich jak słoma czy trociny. Zimą warto zabezpieczyć kompostownik przed nadmiernym chłodem, przykrywając go warstwą liści lub słomy.

6. Co można kompostować?

Kompostownik to świetne miejsce na pozbycie się odpadków organicznych, które w naturalny sposób przekształcają się w wartościowy kompost. Do kompostownika można wrzucać m. in. obierki warzywne, skórki jajek, fusy po kawie, resztki owoców, liście, trawę, a także drobne gałęzie i słomę. Warto pamiętać, że do kompostownika nie należy wrzucać odpadów mięsnych, rybnych, kości, skórek cytrusów, chorych roślin ani odpadów plastikowych i metalowych. Takie materiały mogą zakłócić proces kompostowania i wprowadzić niepożądane substancje do gleby.